Trong những năm qua, công tác giải phóng mặt bằng là vấn đề nan giải trong quá trình tổ chức triển khai thực hiện các công trình xây dựng cơ bản trên địa bàn huyện Hàm Tân; nhiều dự án công trình dây dưa kéo dài nhiều năm, thậm chí cả 3 nhiệm kỳ nguyên nhân do khâu giải phóng mặt bằng chậm trễ nên các công trình xây dựng vẫn chưa hoàn thành.

Xác định những hạn chế trong công tác giải phóng mặt bằng đó là: việc xác định pháp lý nguồn gốc đất còn thiếu sót như hộ trực tiếp sản xuất nông nghiệp, hạn mức đất ở; công tác đo đạc còn sai sót, chủ đầu tư khó khăn về vốn, giá đất cụ thể để xác định bồi thường thực hiện quá chậm; hầu hết tài sản, vật kiến trúc thu hồi xây dựng nông nghiệp (đất nông nghiệp gắn liền với nhà ở) nhưng mức hỗ trợ chi 30% -80% so với mức bồi thường, dân không đồng ý nhận tiền phải xin khoản hỗ trợ khác; một số ít hộ dân không chịu hợp tác trong công tác thu hồi đất, bồi thường... Vì vậy, trong quá trình lãnh đạo, chỉ đạo, Ban Thường vụ Huyện ủy, Thường trực Huyện ủy đề ra các giải pháp đẩy nhanh tiến độ thực hiện công tác giải phóng mặt bằng thi công các công trình: tranh thủ sự giúp đỡ của tỉnh, các sở, ngành; huy động sức mạnh của cả hệ thống chính trị từ huyện đến địa phương có dự án thu hồi đất; thực hiện đúng các quy định về trình tự, thủ tục cơ chế chính sách bồi thường hỗ trợ và tái định cư hiện hành của Nhà nước và của tỉnh cho dự án; luôn chú trọng đề cao công tác phổ biến cơ chế chính sách, tuyên truyền vận động người dân có đất bị thu hồi hợp tác, ủng hộ thực hiện dự án; thường xuyên đi thực địa kiểm tra, chỉ đạo, động viên nhân dân, các ngành, đơn vị thi công; đảm bảo công khai, dân chủ: công khai, phổ biến cho tất cả các đối tượng có đất bị thu hồi, trong diện giải tỏa mặt bằng hiểu rõ các chính sách, mục tiêu, nhiệm vụ của dự án có liên quan; công khai các văn bản pháp lý, các văn bản về quy mô, cơ cấu dự án, sơ đồ khu vực giải tỏa; đặc biệt là chính sách, phương án bồi thường, hỗ trợ cho các hộ gia đình đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt biết, tạo niềm tin trong quần chúng nhân dân; đền bù đúng đối tượng, đúng khung giá và đúng hình thức đã được quy định. Đối với các công trình trọng điểm: Thường trực Huyện ủy làm việc UBND huyện, các ngành, xã, thị trấn bàn bạc thống nhất thời gian hoàn thành công tác bồi thường giải tỏa; giao nhiệm vụ xã, thị trấn tổ chức họp dân triển khai, quán triệt, vận động; hàng tuần giao ban nghe UBND huyện, các ngành, địa phương báo cáo những khó khăn, vướng mắc để tập trung giải quyết; đồng thời, thường xuyên dành thời gian đi thực tế kiểm tra tiến độ bồi thường, thi công các công trình, vừa động viên đơn vị thi công, vừa trực tiếp chỉ đạo giải quyết những khó khăn, đẩy nhanh tiến độ thi công; thường xuyên trực tiếp gặp gỡ với nhân dân, đối thoại, trả lời và giải quyết kịp thời những kiến nghị của người dân có đất bị thu hồi. Những trường hợp kiến nghị vượt thẩm quyền giải quyết thì kịp thời chỉ đạo báo cáo, kiến nghị tỉnh xem xét giải quyết vướng mắc trong công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng dự án; đồng thời chỉ đạo cơ quan chức năng của huyện nghiên cứu, giải quyết những vướng mắc; phối hợp với cấp ủy, chính quyền các xã, thị trấn đẩy nhanh tiến độ thực hiện việc kiểm kê, xác định tính pháp lý, áp giá bồi thường; trên cơ sở đó, thông báo, chi trả tiền bồi thường và vận động nhân dân bàn giao mặt bằng trước để thi công công trình; kịp thời tổ chức khen thưởng các hộ dân có đất bị thu hồi bàn giao mặt bằng trước để thi công dự án (kênh chính Tây Hồ Sông Dinh 3 - đập Cô Kiều khen thưởng 39 hộ; Kênh chính Tây Sông Dinh 3 - đập Suối Đó khen thưởng 07 hộ và tuyến kênh Đập dâng Sông Phan khen thưởng 32 hộ).

Với các giải pháp tích cực, hữu hiệu, trong năm qua, Hàm Tân đã thực hiện công tác bồi thường hỗ trợ tái định cư 24 dự án gồm 1.463 hồ sơ/438,894 ha, trong đó: 11 dự án đã bàn giao mặt bằng/191,014ha; 13 dự án đang được tiếp tục thực hiện/224,78ha; đảm bảo quyền lợi chính đáng của những người dân bị thu hồi nên đại đa số người dân hợp tác, đồng thuận trong công tác giải phóng mặt bằng để thi công các công trình trên địa bàn huyện. Các dự án đã bàn giao mặt bằng, hiện đơn vị thi công đang triển khai thi công theo tiến độ, góp phần vào nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của địa phương trong năm 2016 và của cả nhiệm kỳ 2015 - 2020.